Η Λευκάδα πήρε το όνομά της από τις λευκές αμμουδιές και τα λευκά βράχια του ακρωτηρίου Λευκάτας. Ο Μένανδρος αναφέρει σε ποίημά του μύθο που θέλει τη λυρική ποιήτρια Σαπφώ να ρίχνεται στη θάλασσα από τα βράχια του ακρωτηρίου, όταν αρνήθηκε τον έρωτά της ο αγαπημένος της Φάωνας.
Αρχαιολογικές έρευνες του Γερμανού αρχαιολογικού W.Dorpfeld, τοποθετούν την πρώτη ύπαρξη ζωής στη Λευκάδα, στα μέσα της τέταρτης χιλιετίας π.χ., κατά τη νεολιθική εποχή.
Αρχαιολογικά ευρήματα της Αχαϊκής και Μινωικής περιόδου, αλλά και μεταγενέστερης εποχής της δεύτερης χιλιετίας αποτελούν αιώνιους μάρτυρες μιας εποχής χαμένης στο βάθος των αιώνων.
Κατά τον Αριστοτέλη, οι πρώτοι κάτοικοι ήταν οι Λέλεγες.
Ο αρχαιολόγος W.Dorpfeld συνδέεται κυρίως με τη θεωρία που υποστηρίζει ότι η Λευκάδα ταυτίζεται με την Ομηρική Ιθάκη.
Μετά τους Αχαιούς ακολουθεί η κάθοδος των Δωριέων, οι οποίοι και ιδρύουν την πόλη Νήρικος.
Η Λευκάδα συμμετέχει στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, στη μάχη των Πλαταιών και στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Το 338 π.χ. στην καταλαμβάνει ο Φίλιππος Β’, πατέρας του Μεγάλου Αλέξανδρου. Παίζει ρόλο στη ναυμαχία στου Ακτίου το 31 π.χ.
Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους το νησί δίδεται από το Δεσπότη Νικηφόρο Α’ προίκα στον κόμη Ορσίνι, ο οποίος χτίζει το κάστρο της Αγίας Μαύρας.
Ακολουθεί μια μακρά περίοδος ενετοκρατίας 180 περίπου χρόνων.
Το 1797, όταν ο Ναπολέων Βοναπάρτης καταλύει το Ενετικό κράτος, η Λευκάδα περνάει στους Γάλλους και τελικά στους Άγγλους το 1810.
Το 1815 όλα τα Επτάνησα με τη συνθήκη των Παρισίων γίνονται ανεξάρτητο κράτος, το «Ηνωμένο Κράτος των Ιόνιων Νήσων», υπό την αρμοστεία της Μεγάλης Βρετανίας.
Τα 1864 η Λευκάδα μαζί με τα υπόλοιπα Ιόνια νησιά ενώνονται με τη μητέρα Ελλάδα και έτσι τη νεότερη εποχή ακολουθεί κοινή ιστορική πορεία.
Η ιστορία της Λευκάδας είναι μακρά και επίπονη, γεμάτη δάφνες και δάκρυα, αίμα και ελπίδα.
Ζωντανοί μάρτυρες της ιστορίας της, τα κάστρα, οι προϊστορικοί χώροι στο Νυδρί και στο Καλλιγόνι που ανέδειξε η αρχαιολογική σκαπάνη, αλλά και τα ευρήματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.
Ιστορία - Πολιτισμός